Ενημερωτική αρθρογραφία

Μολονότι οι αποδεδειγμένα καρκινογόνοι διατροφικοί παράγοντες είναι πολύ λίγοι, εντούτοις επιδημιολογικές έρευνες αποδεικνύουν ότι η διατροφή συνδέεται με την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου σε σημαντικό βαθμό. Από πολλούς θεωρείται ότι οι διατροφικές συνήθειες μπορεί να σχετίζονται με το 30% των καρκίνων στις αναπτυγμένες χώρες και πιθανώς με το 20% των καρκίνων στις αναπτυσσόμενες χώρες (WCRF 1997). Τα δεδομένα αυτά αναγορεύουν τη διατροφή στη δεύτερη μετά το κάπνισμα αιτία καρκίνου, η οποία μπορεί να προβλεφθεί. Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, το 60% όλων των περιπτώσεων καρκίνου οφείλονται σε λάθος διατροφή. Ιδιαίτερα στις αναπτυγμένες χώρες, το κυρίαρχο διατροφικό πρότυπο με τις μεγάλες ποσότητες σε κρέας, λευκό αλεύρι και ζάχαρη αυξάνει τον κίνδυνο για αρκετές μορφές καρκίνου. Το κρέας είναι βέβαια καλή πηγή πρωτεϊνών, αλλά είναι πλούσιο σε ακόρεστα λίπη. Πιθανότατα γι’ αυτό το λόγο η μεγάλη κατανάλωση βοδινού και χοιρινού κρέατος, αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου και του προστάτη. Επίσης, κατά το ψήσιμο, τηγάνισμα και μαγείρεμα κρέατος στο φούρνο δημιουργούνται από τις ζωικές πρωτεΐνες χημικές ενώσεις, γνωστές ως ετεροκυκλικές αμίνες, που θεωρούνται καρκινογόνοι. Για όλους αυτούς τους λόγους η κατανάλωση κρέατος θα πρέπει να περιορίζεται σε δύο, το πολύ, γεύματα την εβδομάδα. Ο κίνδυνος περιορίζεται ακόμη περισσότερο όταν καταναλώνονται άπαχα κομμάτια κρέατος. Γενικά, πάντως, είναι προτιμότερη η κατανάλωση κοτόπουλου, γαλοπούλας και αρνιού από το βοδινό, μοσχαρίσιο και χοιρινό κρέας. Εκτός από το λίπος, καρκινογόνο δράση πιθανόν να ασκεί και η λευκή ζάχαρη. Η ζάχαρη όχι μόνο είναι ένας άδειος φορέας ενέργειας χωρίς ζωτικές ουσίες, αλλά αυξάνει στον οργανισμό την έκκριση του αυξητικού παράγοντα IFG-1, που προσομοιάζει στην ινσουλίνη και που ωθεί κάποια κύτταρα σε διαίρεση, ενώ παράλληλα τροφοδοτεί με ενέργεια κάποια ήδη υπάρχοντα καρκινογόνα κύτταρα. Αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να στερηθούμε τη χαρά των γλυκών ή των παγωτών, αλλά να περιορίσουμε την κατανάλωση λευκής ζάχαρης. Το ίδιο ισχύει και για το λευκό ψωμί. Οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες που περιέχονται και στο λευκό ψωμί έχουν ενοχοποιηθεί για αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού. Αντί για λευκό ψωμί, λοιπόν, καλύτερα να καταναλώνουμε ψωμί ολικής αλέσεως ή άλλες εναλλακτικές λύσεις. Σημαντικό επίσης, ρόλο στην πρόληψη ορισμένων καρκίνων και κυρίως του καρκίνου του παχέος εντέρου, διαδραματίζουν οι φυτικές τροφές, φρούτα και λαχανικά, και κυρίως όσες έχουν υψηλό ποσοστό φυτικών ινών, όπως είναι τα χόρτα. Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι πλούσια σε αντικαρκινικές ουσίες είναι τα πράσα, τα λάχανα, τα ζυμωμένα προϊόντα (βότανα, γάλα) και τα δημητριακά (σιτάρι, βρώμη, κριθάρι), καθώς και οι αντιοξειδωτικές βιταμίνες. Γι’ αυτό και για την πρόληψη του καρκίνου θα πρέπει να αυξήσουμε την πρόσληψη αντιοξειδωτικών και φυτικών ινών μέσω της ημερήσιας κατανάλωσης τουλάχιστον 5 μερίδων φρούτων, λαχανικών, δημητριακών και οσπρίων. Τέλος, μια καλή επιλογή θα ήταν η αντικατάσταση του κρέατος από όσπρια ή ψάρι.   Καρκίνος Παχέος Εντέρου Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί έναν από τους συχνότερους καρκίνους στις αναπτυγμένες χώρες, όπου είναι μέχρι και 10 φορές συχνότερος από ό,τι στις φτωχότερες χώρες (WHO 2008). Ένας σημαντικός αριθμός ερευνών τεκμηριώνει τη συσχέτιση της νόσου με μερικά από τα κύρια χαρακτηριστικά της σύγχρονης διατροφής: α. την υψηλή πρόσληψη λιπών, β. τη μεγάλη κατανάλωση κόκκινου κρέατος, γ. την υψηλή κατανάλωση αλκοόλ και δ. την περιορισμένη πρόσληψη φυτικών ινών.   Καρκίνος Στομάχου Ο καρκίνος του στομάχου είναι ένας από τους λίγους καρκίνους που η συχνότητά τους στις αναπτυγμένες χώρες μειώνεται. Η συχνότητα της νόσου παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις μεταξύ των διαφόρων χωρών και είναι συχνότερη σε άτομα ομάδας αίματος Α (γεγονός που δείχνει την επίδραση κάποιου γενετικού παράγοντα), καθώς και σε ασθενείς με ατροφική γαστρίτιδα. Έρευνες έχουν δείξει θετική συσχέτιση του καρκίνου του στομάχου με τη μεγάλη κατανάλωση αλατισμένων τροφίμων, όπως παστά, τουρσιά και αλμυρά, καθώς και με αυξημένη περιεκτικότητα των τροφίμων σε νιτρικά άλατα εξαιτίας περιβαλλοντικών λόγων. Αντίθετα, αρνητική συσχέτιση έχει παρατηρηθεί με την κατανάλωση λαχανικών, εσπεριδοειδών και γαλακτοκομικών.   Καρκίνος Μαστού Ο καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερος καρκίνος των γυναικών στις αναπτυγμένες χώρες του κόσμου. Σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρία Καρκίνου (2008) ο καρκίνος του μαστού είναι μαζί με τον καρκίνο του δέρματος ο συχνότερα διαγνωσμένος καρκίνος στις γυναίκες: «Στις αναπτυγμένες χώρες οι τρεις πιο κοινοί τύποι καρκίνου στους άντρες είναι του προστάτη, των πνευμόνων και του παχέος εντέρου, ενώ στις γυναίκες, του μαστού, του παχέος εντέρου και του πνεύμονα. Στις αναπτυσσόμενες χώρες, όμως, οι πιο κοινές μορφές καρκίνου είναι των πνευμόνων, του στομάχου, του ήπατος για τους άνδρες και του μαστού, του τράχηλου της μήτρας, του στομάχου για τις γυναίκες» (Garcia et al. 2007). Μολονότι οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου συνδέονται με αναπαραγωγικές και ορμονικές λειτουργίες, υπάρχουν εντούτοις αποδείξεις για τη συσχέτιση του καρκίνου του μαστού με ορισμένους διατροφικούς παράγοντες και ειδικότερα τη συνολική πρόσληψη λιπιδίων, την κατανάλωση αλκοόλ και την παχυσαρκία. Μερικές έρευνες διαπιστώνουν επίσης συσχέτιση με την κατανάλωση κρέατος ή με το επίπεδο πρόσληψης των κεκορεσμένων λιπαρών οξέων, ενώ άλλες παρέχουν ενδείξεις για πιθανό προστατευτικό ρόλο των βιταμινών Α και Ε, της β-καροτίνης και της ρετινόλης.   Άλλοι Καρκίνοι Ο καρκίνος του οισοφάγου έχει σχετισθεί με τη μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ, την κατανάλωση μπύρας από καλαμπόκι και ορισμένες παραδοσιακές μορφές διατροφής. Οι γλυκαντικές ουσίες κυκλαμάτη και σακχαρίνη προκαλούν σε πειραματόζωα καρκίνο της ουροδόχου κύστης, ενώ οι αφλατοξίνες των τροφίμων καρκίνο του ήπατος. Αντίθετα υπάρχουν ενδείξεις ότι η επαρκής πρόσληψη βιταμίνης Α με τις τροφές μπορεί να έχει προστατευτική δράση έναντι του καρκίνου του πνεύμονα.

Τα συμπληρώματα διατροφής είναι ειδικά προϊόντα τα οποία περιέχουν μεμονωμένα ή συνδυαζόμενα συστατικά και ουσίες, που στη “φυσική τους μορφή”, εμπεριέχονται σε διάφορες τροφές ή φυτά. Τα προϊόντα αυτά, αφού υποστούν την κατάλληλη επεξεργασία για να πάρουν την τελική τους μορφή, με την οποία διατίθεται στην κατανάλωση, χρησιμοποιούνται για τη συμπλήρωση της διατροφής, εφόσον οι ανάγκες του συγκεκριμένου ατόμου είναι μεγαλύτερες από αυτές που μπορεί να καλύψει μία “φυσιολογική” διατροφή, Α. Ιατ. Εταιρία, 1994. Σύμφωνα με αυτόν τον ορισμό, τα συμπληρώματα απλά συμπληρώνουν τη διατροφή μας, δεν αντικαθιστούν τις τροφές, δεν αποτελούν υποκατάστατό τους και δεν έχουν “μαγικές”, θεραπευτικές ή άλλες, ιδιότητες.   Ποιοι χρειάζονται συμπληρώματα διατροφής; Σύμφωνα με τους ειδικούς της Αμερικανικής διαιτολογικής εταιρείας (ΑΜΑ) τα συμπληρώματα είναι ενδεχομένως χρήσιμα σε συγκεκριμένες κατηγορίες ατόμων που: Δεν διατρέφονται σωστά ή είναι αποκλειστικά χορτοφάγοι. Καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες επεξεργασμένων τροφίμων όπως η ζάχαρη. Διατρέφονται μονομερώς. Ακολουθούν υποθερμιδικές δίαιτες για απώλεια βάρους. Αισθάνονται μυϊκή ατονία. Αναρρώνουν από ασθένειες. Εργάζονται σε βαριές και σκληρές χειρωνακτικές εργασίες. Διαβάζουν σε εντατικούς ρυθμούς (μαθητές – φοιτητές). Αθλούνται συστηματικά ή είναι επαγγελματίες αθλητές. Βρίσκονται σε κατάσταση στρες ή άγχους. Καπνίζουν (κάθε τσιγάρο καταστρέφει περίπου 25mg από την βιταμίνη C). Καταναλώνουν οινοπνευματώδη ποτά. Βρίσκονται στη τρίτη ηλικία. Έχουν προβλήματα με τα νύχια ή τριχόπτωση. Βρίσκονται σε κατάσταση εγκυμοσύνης και λοχείας. Παίρνουν αντισυλληπτικά χάπια. Είναι παιδιά ή έφηβοι και βρίσκονται στην περίοδο της ανάπτυξης. Θεωρητικά λοιπόν, ορισμένα συμπληρώματα είναι ή μπορούν να αποδειχτούν χρήσιμα, σε άτομα που κάνουν συγκεκριμένες “καταχρήσεις”, δε διατρέφονται σωστά, έχουν πολύ αυξημένες ανάγκες, έχουν πρόβλημα στην αφομοίωση κάποιων βιταμινών, μετάλλων ή άλλων συστατικών, ή έχουν αυξημένη αποβολή στοιχείων λόγω κάποιας συγκεκριμένης κατάστασης. Στις περιπτώσεις αυτές, η επιπλέον αναγκαία ποσότητα μπορεί να “καλυφθεί” είτε με τη λήψη περισσοτέρων τροφών που περιέχουν το συστατικό στο οποίο πιθανολογείται έλλειψη, μεγαλύτερη ανάγκη ή αυξημένη αποβολή, είτε με την ποιοτική βελτίωση της διατροφής, είτε με τη λήψη του ανάλογου συμπληρώματος διατροφής.   Κατηγορίες συμπληρωμάτων διατροφής Σχηματικά και μόνον, τα συμπληρώματα ταξινομούνται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει τα “κοινά” ή “συνήθη” συμπληρώματα που μπορούν, κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, να χρησιμοποιηθούν από όλους. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν οι μη ενισχυμένες πρωτεΐνες, οι βιταμίνες, τα μέταλλα, διάφορα ροφήματα σε σκόνη, απλοί τύποι αμινοξέων, τα συμπληρώματα που προέρχονται από τροφές (σόγια, φύκια, μαγιά μπύρας, σπιρουλίνα, κάψουλες σκόρδου κ.λπ.) και διάφορα ισοτονικά “αναψυκτικά”. Η δεύτερη κατηγορία, και περισσότερο αμφιλεγόμενη, περιλαμβάνει συμπληρώματα και ειδικά βοηθήματα τα οποία απευθύνονται μόνον σε αθλητές κι όσους ασκούνται συστηματικά και έντονα. Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει ειδικά παρασκευάσματα από βότανα, εργογόνες ουσίες όπως η κρεατίνη, ενισχυμένες φόρμουλες πρωτεϊνών, βιταμινών και μεταλλικών στοιχείων, “φυσικά” ορμονοδιεγερτικά και μυοαναπτυξιακά, προϊόντα για γρήγορη αποκατάσταση, κ.α. Αυτά τα προϊόντα, ενδεχομένως σύμφωνα με τους κατασκευαστές τους, βοηθούν στη βελτίωση της απόδοσης, της σωματικής εμφάνισης, στην αποφυγή λήψης επικίνδυνων φαρμάκων (εναλλακτική λύση), βοηθούν να περιοριστούν τα προβλήματα που δημιουργούνται από τη χρήση φαρμάκων και καλύπτουν τις αυξημένες ανάγκες τους ή τις ελλείψεις σε θρεπτικά συστατικά που προκαλούνται λόγω της αυξημένης αθλητικής δραστηριότητας κι οι οποίες δεν μπορούν να καλυφτούν από την “κανονική” διατροφή.   Σε ποιες μορφές μπορούν να ληφθούν τα συμπληρώματα; Τα συμπληρώματα διατροφής κυκλοφορούν σε διάφορες συσκευασίες και τύπους. Στην Ελλάδα κυκλοφορούν συνήθως σε: Δισκία μικρού σχήματος. Ταμπλέτες, συνήθως μεγάλου μεγέθους. Κάψουλες. Σκόνες που ανακατεύονται με υγρά. Πόσιμες αμπούλες. Αναβράζοντα δισκία. Σοκολάτες. Σε μορφή σιροπιού με ή χωρίς ζάχαρη ή άλλη γλυκαντική ουσία.   Ποια είναι τα κριτήρια απορρόφησής τους; Ο βαθμός απορρόφησης ενός συμπληρώματος εξαρτάται από: Τον τρόπο παρασκευής του. Την πηγή προέλευσης των συστατικών του. Την περιεχόμενη ποσότητα κάθε ουσίας ανακατεύονται μονάδα προϊόντος. Τον τύπο / μορφή / σχήμα με τον οποίο διατίθεται. Το συνδυασμό των ουσιών που περιέχει. Την ώρα λήψης. Από το συνδυασμό των τροφών μαζί με τον οποίο λαμβάνεται. Τη γενικότερη κατάσταση του οργανισμού. Γι’ αυτό εάν μετά τη λήψη ενός συμπληρώματος, παρατηρήσετε μια έντονη αλλαγή του χρώματος των ούρων σας, είναι πιθανόν ότι ένα μέρος του αποβάλλεται είτε γιατί δε χρειάζεται, είτε γιατί ήταν υπερβολική η δόση του, είτε γιατί δε μπορεί να αξιοποιηθεί.   Φυσικά ή χημικά συμπληρώματα διατροφής; Στην αγορά κυκλοφορούν χιλιάδες συμπληρώματα. Αρκετά από αυτά είναι πολύ καλά, άλλα μέτρια και άλλα υπόσχονται θαύματα, αντιθέτως προσφέρουν πολύ λίγα. Υπάρχουν συμπληρώματα που περιέχουν δεκάδες βιταμίνες, μέταλλα και αμινοξέα, άλλα από αυτά, αξιοποιούνται ένας πολύ μικρός αριθμός τους. Ο κυριότερος λόγος χαμηλής αποδοτικότητας τους είναι ο τρόπος παρασκευής και η πηγή προέλευσης των βασικών τους ουσιών. Επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι τα συμπληρώματα που προέρχονται από φυσικές πηγές είναι πιο αποτελεσματικά γιατί περιέχουν και ένα πλήθος θρεπτικών ουσιών οι οποίες δεν έχουν απομονωθεί ή δεν τις γνωρίζουμε καν. Σε πολλές περιπτώσεις κάποια συστατικά για να αφομοιωθούν χρειάζονται και κάποια αλλαγή στα στοιχεία τα οποία δε λαμβάνονται υπόψη, κυρίως από τις μικρές εταιρείες που δεν έχουν την απαραίτητη τεχνογνωσία και τα ανάλογα τμήματα ερευνών. Από την άλλη πλευρά κάποια θρεπτικά συστατικά καταστρέφονται κατά την διαδικασία της επεξεργασίας τους όταν αυτή δε γίνεται με τον ενδεδειγμένο τρόπο. Τα φυσικά συμπληρώματα έχουν σχετικά πιο ισορροπημένες αναλογίες στα στοιχεία που περιέχουν με αποτελεσματικά να περιορίζεται η πιθανότητα της ανεπαρκούς ή υπερβολικής πρόσληψης ενός συστατικού η οποία θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά το μεταβολισμό των υπολοίπων που συνεργάζονται στην ίδια αποστολή. Ελάχιστες θρεπτικές ουσίες, βιταμίνες, αμινοξέα και μέταλλα δρουν μόνα τους. Αντίθετα τα περισσότερα δρουν σε συνεργασία μεταξύ τους και γι’ αυτό επιβάλλεται η συνδυασμένη λήψη τους ή η χορήγησή τους σε μια, πιο φυσική μορφή.

Δείτε εδώ

Abstract In gynecologic oncology lymphadenectomy is of prognostic and therapeutic importance because recurrence-free time and survival depend on the metastatic involvement of lymph nodes. Lymphadenectomies are not performed to such an extent as they are indicated. This might be due to a laborious or problematic preparation. The authors therefore report their experience in a seldom taught preparation of the left para-aortic compartment in the form of a learning curve. MATERIALS AND METHODS: To access the left para-aortic area, the descending colon is lifted to open the retroperitoneum along the line of Toldt. The mesentery of the descending colon was separated from the kidney along the fascia of Gerota by blunt preparation. Time was measured from the incision of the peritoneum until the renal vein was clearly visible. RESULTS: The authors collected the data from the first 25 preparations. Mean duration for the left para-aortic preparation was 7.8 minutes compared to 5.9 minutes for the right side. Duration of preparation of the left area dropped from 11.0 minutes within the first patients (#1 to #5) to 3.8 minutes in the last patients (#20 to #25). No complications were observed in the study group linked to the retromesenteric approach described. CONCLUSION: Retromesenteric para-aortic lymphadenectomy is quick to learn. The authors needed 20 preparations to observe a significant drop in the time needed for preparation. Retromesenteric para-aortic lymphadenectomy offers an excellent overview that lightens lymphadenectomy and therefore reduces the risks for patients. PMID: 23327048 [PubMed – indexed for MEDLINE]

Με ιδιαίτερη χαρά σας προσκαλούμε στο «Διεπιστημονικό Συνέδριο Γυναικολογικής Ογκολογίας» το Σάββατο 10 Φεβρουαρίου 2018, στο Ξενοδοχείο Four Seasons στη Λεμεσό. Το Συνέδριο διοργανώνεται από την Ελληνο-Γερμανική Εταιρεία Μαιευτικής και Γυναικολογίας σε συνεργασία με το Γερμανικό Ογκολογικό Κέντρο και το Ιατρικό Κέντρο Μητέρα και Παιδί και τελεί υπό την αιγίδα της Παγκύπριας Γυναικολογικής και Μαιευτικής Εταιρείας, της Κυπριακής Εταιρείας Παθολογίας, της Κυπριακής Ογκολογικής Εταιρείας, της Κυπριακής Εταιρείας Πυρηνικής Ιατρικής, της Ακτινολογικής Εταιρείας Κύπρου και του Αντικαρκινικού Συνδέσμου Κύπρου. Για πρώτη φορά στην Κύπρο, διοργανώνεται ένα διεπιστημονικό συνέδριο για την αντιμετώπιση του γυναικολογικού καρκίνου, αποτελούμενη από 3 δομές: Τη Χειρουργική, τη Παθολογική και την Ακτινοθεραπευτική Ογκολογική Αντιμετώπιση. Το επιστημονικό πρόγραμμα καταρτίζεται από Κύπριους, Ελλαδίτες και Γερμανούς ομιλητές με μεγάλη εμπειρία στην αντιμετώπιση του γυναικολογικού καρκίνου. Το συνέδριο αυτό αποσκοπεί στην ενημέρωση των ιατρών και φορέων Υγείας στην Κύπρο στα πιο σύγχρονα ιατρικά δεδομένα για μια επιστημονικά ορθή κι εξατομικευμένη αντιμετώπιση των γυναικών με γυναικολογικό καρκίνο. Οι σημαντικές εξελίξεις των τελευταίων χρόνων στη Γυναικολογική Ογκολογία επιβάλλουν την διεπιστημονική συνεργασία διαφορετικών ειδικοτήτων (χειρουργών, γυναικολόγων-ογκολόγων, ακτινοθεραπευτών και χημειοθεραπευτών) για τη σωστή διάγνωση και αντιμετώπιση του γυναικολογικού καρκίνου. Σκοπός του Συνεδρίου είναι η περαιτέρω διεύρυνση των γνώσεων σε όλους τους τομείς της Γυναικολογικής Ογκολογίας, αλλά και η ενημέρωση των συναδέλφων μας στην Κύπρο για τις δυνατότητες αντιμετώπισης του γυναικολογικού καρκίνου που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στη χώρα μας. Σας προσκαλούμε να συμμετάσχετε ενεργά στην διεπιστημονική αυτή εκδήλωση με σκοπό την ενημέρωση, ανταλλαγή απόψεων, εμπειριών κι αντιθέσεων, συμβάλλοντας στην επιτυχία του Συνεδρίου. Καθηγητής Δρ. Θ. Αγοραστός Επικ.Καθηγητής Δρ. Α.Καβαλλάρης Δρ. Φυς. Δρ. Ιατρ. Δρ τιμ. Ενεκεν, Αντεπ. μέλος Ακαδημίας Αθηνών Ν. Ζαμπόγλου