Η λαπαροσκόπηση είναι διαγνωστική και χειρουργική. Η λαπαροσκοπική χειρουργική αποτελεί μια πολύ σημαντική εξέλιξη στον τομέα της ελάχιστα επεμβατικής γυναικολογικής χειρουργικής. Διεθνώς, αποτελεί την χρυσή επιλογή στις περιπτώσεις όπου ενδείκνυται. Έχει αντικαταστήσει τη λαπαροτομία, (μεγάλη τομή στην κοιλιά), με χειρουργικές επεμβάσεις μέσω μικρών οπών στην κοιλιακή χώρα, από τις οποίες εισάγονται τα χειρουργικά εργαλεία.
Ο Δρ. Ανδρέας Καβαλλάρης εφαρμόζει με πολύ μεγάλη εμπειρία τις πλέον προηγμένες τεχνικές της λαπαροσκοπικής χειρουργικής.
Πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής
Σε σύγκριση με τις συμβατικές τεχνικές, αυτή η προσέγγιση γυναικολογικών παθήσεων προσφέρει στην ασθενή μια σειρά πλεονεκτημάτων:
Πώς γίνεται η λαπαροσκοπική επέμβαση
Σε αντίθεση με την επονομαζόμενη «ανοιχτή» χειρουργική επέμβαση κατά την οποία είναι δυνατή η ορατότητα του οργάνου που νοσεί μέσω μιας τομής αρκετών εκατοστών, εισάγονται στο σώμα της ασθενούς όλα τα απαραίτητα χειρουργικά εργαλεία ακριβείας σε ελαχιστοποιημένες διαστάσεις δια μέσω μικρών οπών.
Μια μικρή βιντεοκάμερα μεταδίδει εικόνες υψηλής ανάλυσης από το χειρουργικό πεδίο, με μεγέθυνση ως και 15 φορές, προσφέροντας τη δυνατότητα εκτίμησης των οργάνων που νοσούν από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, δύναται η ακριβής και λεπτομερής απεικόνιση των εσωτερικών οργάνων. Η χειρουργική επέμβαση γίνεται στην κλειστή σωματική κοιλότητα.
Ενδείξεις για ελάχιστα επεμβατική χειρουργική
Λαπαροσκόπηση σε καλοήθεις παθήσεις
Μικρότερες Γυναικολογικές Επεμβάσεις
Λαπαροσκοπικές ογκολογικές επεμβάσεις
Τεχνική εκτέλεση της Επέμβασης
Για τη δημιουργία χώρου για τα προς εισαγωγή χειρουργικά εργαλεία και την εκτέλεση της εγχείρησης εν συνεχεία, η κοιλιακή χώρα αρχικά διογκώνεται με 2-3 λίτρα αερίου διοξειδίου του άνθρακα (CO2), το οποίο φυσικά μετά την εγχείρηση αφαιρείται. Συνεπώς, το κοιλιακό τοίχωμα (δέρμα, λιπώδης ιστός, μύες) απομακρύνεται από τα όργανα της κοιλιάς, δημιουργώντας ένα είδος «θόλου». Κατά αυτόν τον τρόπο γίνεται καλύτερη αξιολόγηση των οργάνων της κοιλιάς.
- Αυτό επιτυγχάνεται μέσω μιας ειδικής λεπτής βελόνας μεγέθους 1 χιλιοστού, η οποία εισάγεται στην υπομφάλιο περιοχή (κάτω από τον ομφαλό) και χορηγεί το αέριο στην κοιλιακή χώρα
- μέσω τομής κάτω από το αριστερό πλευρικό τόξο, επίσης σε περίπτωση ενδείξεων συμφύσεων, για την αποφυγή τραυματισμών, για παράδειγμα του εντέρου.
Στη συνέχεια, στην υπομφάλια τομή εισάγεται μια οπτική (λαπαροσκόπιο ή ενδοσκόπιο) πλάτους 10 χιλιοστών. Η οπτική αυτή φέρει μια κάμερα (βιντεοκάμερα), η οποία επιτρέπει την αξιολόγηση της κοιλιακής χώρας από μια μεγάλη οθόνη αλλά και την βιντεοσκόπηση όλης της εγχείρησης.
Στην αποκλειστικά διαγνωστική ενδοσκόπηση της κοιλιακής χώρας μέσω καπαροσκόπησης, κατά κανόνα δε χρειάζονται περαιτέρω οπές, παρά μόνο μία. Σε χειρουργική επέμβαση στις σάλπιγγες, τις ωοθήκες, τη μήτρα, τα λεμφογάγγλια κ.τ.λ., δηλαδή σε λαπαροσκοπική εγχείρηση, ωστόσο, για την ασφαλή εισαγωγή των χειρουργικών εργαλείων (λαβίδες, ψαλίδια, χειρουργικά νήματα και βελόνες κ.τ.λ.) στην κοιλιακή χώρα, είναι απαραίτητα περαιτέρω σημεία πρόσβασης.
Συνεπώς πραγματοποιούνται στην περιοχή υπερηβικά έως 3 πρόσθετες οπές 0,5 του εκατοστού περίπου, δια μέσω των οποίων εισάγονται ανάλογου μεγέθους εργαλεία. Κατά κανόνα, οι οπές αυτές επουλώνονται γρήγορα χωρίς να αφήνουν αντιαισθητικές ουλές.
Ορισμένες φορές είναι απαραίτητο ένα πρόσθετο εργαλείο εντός της μήτρας (π.χ. για τον έλεγχο της διαπερατότητας υγρού ή αερίου στη σάλπιγγα, την επονομαζόμενη υστεροσαλπιγγογραφία : για το σκοπό αυτό, δια μέσω του κόλπου στερεώνεται μια μήλη στον τράχηλο της μήτρας, για την έγχυση χρωστικής ουσίας.
Προκειμένου να αφαιρεθούν μεγάλοι όγκοι που περιέχουν υγρό (π.χ. κύστες στην ωοθήκη), τοποθετούνται σε έναν ειδικό σάκο (endobag) που εισάγεται στην κοιλιακή χώρα δια μέσω των τομών και αναρροφώνται με τη βοήθεια μιας βελόνας παρακέντησης. Συνεπώς αποφεύγεται η διασπορά του περιεχομένου τους στην κοιλιακή χώρα.
Για την απομάκρυνση μεγάλων στερεών καλοήθων όγκων (π.χ. ινομυωμάτων) από την κοιλιακή χώρα, η μέση οπίσθια τομή διανοίγεται λίγο ή ο όγκος τεμαχίζεται με τη βοήθεια ενός μηχανοκίνητου τεμαχιστή και στη συνέχεια αφαιρείται δια μέσω των τομών.
Ορισμένες φορές, σε μεγαλύτερης διάρκειας επεμβάσεις, τοποθετείται προσωρινά κατά την εγχείρηση ένας καθετήρας, προκειμένου να αδειάσει η ουροδόχος κύστη που συνεχώς γεμίζει και πιθανών εμποδίζει το χειρουργικό πεδίο. Ο καθετήρας χρησιμοποιείται κατά κανόνα πριν από κάθε επέμβαση, για το άδειασμα της ουροδόχου κύστης.
Σπανίως μετά από χειρουργική ενδοσκόπηση (Λαπαροσκόπηση) τοποθετείται παροχέτευση (το επονομαζόμενο drainage) στην κοιλιακή χώρα για την αφαίρεση του εκκρίματος του τραύματος και την έγκαιρη διάγνωση επιπλοκών (αιμορραγία ή πιθανό τραυματισμό των οργάνων (του εντέρου / της ουροδόχου κύστης).
Νάρκωση
Η Λαπαροσκόπηση εκτελείται συνήθως υπό ολική νάρκωση. Ειδάλλως το αέριο στην κοιλιακή χώρα θα δυσκόλευε την αναπνοή. Η τοπική αναισθησία δεν ενδείκνυται και λόγω της διάρκειας και έκτασης των χειρουργικών επεμβάσεων. Μόνο σε αποκλειστικά διαγνωστικές λαπαροσκοπήσεις και ορισμένες φορές σε απολινώσεις σαλπίγγων μπορεί κατά βούληση να χορηγηθεί τοπική αναισθησία και ένα επιπλέον ηρεμιστικό (τοποπεριοχική αναλγησία). Ο αναισθησιολόγος, ωστόσο, παρίσταται και στην περίπτωση αυτή, για τη χορήγηση ολικής αναισθησίας, κατά την εμφάνιση τυχόν προβλημάτων.
Μετεγχειρητικοί Πόνοι
Η ανάρρωση μετά τη χειρουργική επέμβαση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό και από τη διάρκεια της εγχείρησης. Όσο πιο εκτενής είναι η επέμβαση, τόσο μεγαλύτερος είναι ο χρόνος ανάρρωσης. Η ανάρρωση επίσης επηρεάζεται και από το χρόνο έκθεσης σε αναισθητικά φάρμακα, που στην περίπτωση αυτή είναι αντιστοίχως μεγαλύτερος.
Συνήθως μετά από μια χειρουργική ενδοσκόπηση παρουσιάζονται πόνοι στην πλάτη και την περιοχή των ώμων σαν από πιάσιμο. Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Οι πόνοι αυτοί οφείλονται σε ερεθισμό του διαφράγματος (των μυών μεταξύ κοιλιακής χώρας και πνευμόνων) από το αέριο διοξειδίου του άνθρακα. Κατά κανόνα τα συμπτώματα αυτά υποχωρούν εντός των τριών πρώτων μετεγχειρητικών ημερών. Σε αντιδιαστολή προς την παραδοσιακή χειρουργική επέμβαση μέσω κοιλιακής τομής ή μέσω του κόλπου, στην περίπτωση της χειρουργικής ενδοσκόπησης απαλλάσσεστε από τον πόνο εντός λίγων ημερών.
Ωστόσο καλό είναι για ένα λογικό διάστημα να φυλάγεστε, διότι παρά την απουσία ορατών εξωτερικών ενδείξεων μπορεί να υπάρχουν αρκετά εσωτερικά τραύματα, τα οποία πρέπει πρώτα να επουλωθούν.
Πιθανότητες Επιπλοκών
Όπως σε κάθε χειρουργική επέμβαση, έτσι και στο πλαίσιο της λαπαροσκόπησης υπάρχει πιθανότητα επιπλοκών. Οι επιπλοκές εμφανίζονται ευτυχώς σπάνια και εντοπίζονται άμεσα για την κατάλληλη αντιμετώπισή τους.
Στο χειρουργικό τραπέζι, σας τοποθετούμε με προσοχή σε σωστή θέση. Μαλακά στρώματα γέλης προστατεύουν επιπλέον χέρια, πόδια και την περιοχή της κεφαλής. Γενικώς είναι σημαντικό να τοποθετείστε σε άνετη θέση στο χειρουργικό τραπέζι. Παρ’ όλα αυτά κατά την τοποθέτησή σας σε κατάσταση αναισθησίας εγκυμονεί πάντοτε κίνδυνος τραυματισμού.
Σε περίπτωση που διαθέτετε τεχνητές αρθρώσεις (γόνατο, γοφό, σπονδυλική στήλη) ή αντιμετωπίζετε παθήσεις του μυϊκού ή σκελετικού συστήματός σας, παρακαλείσθε να μας ενημερώσετε πριν την εγχείρηση, έτσι ώστε να σας εγγυηθούμε τη βέλτιστη τοποθέτησή σας στο χειρουργικό τραπέζι.
Κατά την επέμβαση στην κοιλιακή χώρα είναι πιθανόν να προκληθεί τραυματισμός των οργάνων (της ουροδόχου κύστης, του εντέρου) ή των αγγείων. Συνεπώς, -αν και σε εξαιρετικές περιπτώσεις- οι τραυματισμοί αυτοί χρήζουν επέμβασης με διάνοιξη της κοιλιακής χώρας (λαπαροτομή). Σε περίπτωση έντονης αιμορραγίας μπορεί να χρειαστεί μετάγγιση αίματος.
Μετά την εγχείρηση μπορεί να εμφανιστεί αιμορραγία στο χειρουργικό πεδίο, πράγμα που καθιστά απαραίτητη μια δεύτερη επέμβαση, για την αντιμετώπιση της αιμορραγίας.
Για το βέλτιστο δυνατό περιορισμό του κινδύνου αιμορραγίας είναι σημαντικό:
- Κατά τη λήψη του ιστορικού, να ενημερώσετε τον ιατρό της Κλινικής μας λεπτομερώς για τα χάπια και περαιτέρω φάρμακα που έχετε λάβει.
- Να μη λάβετε ασπιρίνη ή άλλες αιμοδιαλυτικές ουσίες μέχρι και 2 εβδομάδες πριν και μετά την εγχείρηση.
Προβλήματα στην επούλωση των τραυμάτων είναι πιθανόν να προκύψουν κυρίως σε ασθενείς με αποδυναμωμένο ανοσοποιητικό σύστημα ή γενικώς νοσούντες ασθενείς. Χάρη στις μικρές τομές, ωστόσο, τα περιστατικά αυτά αντιμετωπίζονται συνήθως χωρίς δυσκολία. Μπορείτε κι εσείς οι ίδιες να συμβάλετε για την αποτελεσματική πρόληψη προβλημάτων στην επούλωση των τραυμάτων, με τους εξής τρόπους:
- Σε περίπτωση που καπνίζετε, προσπαθήστε να το ελαττώσετε ή καλύτερα να το διακόψετε.
- Σε περίπτωση που είστε διαβητική και λαμβάνετε καθημερινά ινσουλίνη, προσπαθήστε να ρυθμίστε το σάκχαρό σας κατά το βέλτιστο τρόπο. Σε αυτό θα σας βοηθήσει ευχαρίστως ο οικογενειακός σας ιατρός.
Παρ’ όλο που η ταχεία ανάρρωση και κινητοποίηση του ασθενή -όπως είθισται μετά από λαπαροσκοπική επέμβαση- είναι η καλύτερη πρόληψη κατά της θρόμβωσης ή της εμβολής, θρομβώσεις ή εμβολές έχουν παρατηρηθεί και μετά από λαπαροσκοπικές επεμβάσεις. Σε περίπτωση που ανήκετε σε ομάδες κινδύνου, θα συζητήσουμε μαζί σας μέτρα πρόληψης στο πλαίσιο της επέμβασης (π.χ. περιεγχειρητική χορήγηση ηπαρίνης).
Ιδιαιτερότητες
Εμείς θα συζητήσουμε μαζί σας λεπτομερώς το είδος και το εύρος της προγραμματισμένης χειρουργικής επέμβασης και θα ορίσουμε μαζί ποια όργανα θα εγχειριστούν και πιθανόν χρειαστεί να αφαιρεθούν. Ωστόσο, ορισμένες φορές μόλις αρχίσει η επέμβαση, δηλαδή κατά την πρώτη ματιά στην κοιλιακή χώρα, εμφανίζονται ευρήματα που μας εκπλήσσουν, τα οποία δεν διακρίνονται κατά την προεγχειρητική διάγνωση (π.χ. υπερηχογράφημα). Σε αυτήν την περίπτωση επιλέγουμε να διακόψουμε την εγχείρηση, για να συζητήσουμε μαζί σας τα νέα δεδομένα, παρά να συνεχίσουμε την επέμβαση χωρίς πιθανόν την έγκρισή σας (εάν κατά τη λήψη του ιστορικού δεν έχετε αποφασίσει διαφορετικά).
Αν ένας όγκος που έχει αφαιρεθεί λαπαροσκοπικά είναι ύποπτος, τότε δύναται να γίνει άμεσα η επονομαζόμενη ταχεία βιοψία – διεγχειρητική εξέταση ιστών (κρυοτομή), για την εκτίμηση της καλοήθειας ή κακοήθειας. Αν συνεπώς πρόκειται για κακοήθη όγκο, τότε εντός λίγων ημερών πρέπει να γίνει η ολοκληρωμένη ή αν χρειαστεί ριζική αφαίρεση όγκου.
Ταξινόμηση λαπαροσκοπικών επεμβάσεων
Ήπιες λαπαροσκοπικές γυναικολογικές επεμβάσεις (Type I)
Σε περίπτωση BMI > 30, συμφύσεων λόγω προηγηθέντων χειρουργικών επεμβάσεων (λαπαρασκοπικών ή μη, καισαρική τομή κ.τ.λ) ή λόγω φλεγμονών (σαλπιγγίτιδα, λοίμωξη από χλαμύδια, σκωληκοειδίτιδα κ.τ.λ) και υπόνοια πιθανής κακοήθειας οι παραπάνω επεμβάσεις μετατρέπονται σε μέτριες έως σοβαρές λαπαροσκοπικές γυναικολογικές επεμβάσεις (Type II- Type III).
Μέτριες λαπαροσκοπικές γυναικολογικές επεμβάσεις (Type II )
Σε περίπτωση BMI > 30, συμφύσεων λόγω προηγηθέντων χειρουργικών επεμβάσεων (λαπαρασκοπικών ή μη, καισαρική τομή κ.τ.λ) ή λόγω φλεγμονών (σαλπιγγίτιδα, λοίμωξη από χλαμύδια, σκωληκοειδίτιδα κ.τ.λ) και υπόνοια πιθανής κακοήθειας οι παραπάνω επεμβάσεις μετατρέπονται σε σοβαρές λαπαροσκοπικές επεμβάσεις type III.
Σοβαρές λαπαροσκοπικές γυναικολογικές επεμβάσεις (Type III)
Λαπαροσκοπικές Ογκολογικές γυναικολογικές επεμβάσεις (Type IV)
